Tết Đoan Ngọ (hay còn gọi là Tết Đoan Dương) đã tồn tại từ lâu trong văn hoá dân gian phương Đông và có ảnh hưởng đến sinh hoạt văn hoá. "Đoan" nghĩa là mở đầu, "ngọ" là khoảng thời gian từ 11 giờ sáng tới 1 giờ chiều, và ăn Tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa. Theo triết lý y học Đông phương thì hỏa khí (thuộc dương) của trời đất và trong cơ thể của con người trong ngày Đoan ngọ đều lên đến tột bậc.

Đền Thỏ: Chốn linh thiêng cho người đồng tính ở Đài Loan

Theo truyền thuyết, một ngày sau khi thu hoạch, nông dân ăn mừng vì trúng mùa nhưng sâu bọ năm ấy lại kéo dày ăn mất cây trái, thực phẩm đã thu hoạch. Khi mọi người đang đau đầu vì nạn sâu bọ thì một người đàn ông tự xưng là Đôi Truân xuất hiện. Ông chỉ cho mọi người lập đàn cúng bao gồm bánh tro, trái cây, sau đó ra trước sân nhà mình vận động thể dục. Khi nghe và làm theo, người ta thấy sâu bọ đàn lũ... té ngã hết.

Ông còn dặn thêm, vào mỗi năm, sâu bọ trong ngày này rất hung hãn, cứ làm theo những gì ông dặn thì sẽ trị được chúng. Sau đó, ông lão liền đi mất. Để tưởng nhớ, người dân đã đặt cho ngày này là ngày Tết diệt sâu bọ. Đây là một thuyết xa xưa, một lý do gọi Tết Đoan Ngọ là tết diệt sâu bọ mà không phải ai cũng từng nghe qua.

Bên cạnh đó, lý do gọi Tết Đoan Ngọ là tết diệt sâu bọ dễ hiểu, dễ nhớ hơn là bởi người xưa quan niệm, thời gian tháng Năm âm lịch là lúc sâu bọ ở ngoài đồng lẫn trong cơ thể chúng ta bị suy yếu, dễ diệt trừ bởi những món ăn từ nếp. Ngoài ra, đây cũng là thời khắc chuyển mùa nên dễ phát sinh sâu bọ mới, phải nhanh chóng diệt trừ để mùa màng tốt tươi.

Tết Đoan Ngọ cũng là tết duy nhất không sử dụng mâm cơm với nhiều món ăn "xôi thịt" như các tết khác mà sử dụng bánh ú tro, trôi nước, cơm rượu nếp cẩm, thịt vịt, bánh bá trạng (nếu là người hoa) và các loại trái cây như mận, vải...

Bài liên quan Tết Đoan Ngọ trên thế giới có gì khác ở Việt Nam? Tết Đoan Ngọ nên ăn gì để diệt sâu bọ? Đền Thỏ: Chốn linh thiêng cho người đồng tính ở Đài Loan Hoa mẫu đơn tượng trưng cho điều gì mà phải dùng làm hình nền điện thoại?