Dân ca, dân vũ là những bài hát, điệu múa được sáng tác gắn với cuộc sống lao động sản xuất hằng ngày và đời sống tín ngưỡng của đồng bào Mông. Cùng điệu múa khèn đã đi vào tiềm thức, thì múa Sênh tiền (hay còn gọi là múa Xiên tiền) là một điệu múa cổ của đồng bào Mông đã và đang được gìn giữ, phát huy.

Không ai biết múa Sênh tiền có từ bao giờ, chỉ biết đây là một điệu múa cổ truyền của dân tộc Mông đã được các thế hệ đi trước biểu diễn và cứ thế truyền lại cho con cháu, từ đời này qua đời khác. Múa Sênh tiền thường theo nhóm lẻ ba, năm, bảy hoặc cũng có thể theo nhóm chẵn hai, bốn, sáu người cùng nhau biểu diễn.

Khi múa, người múa vung gậy gõ nhẹ vào chân, vai hay cánh tay mình làm những đồng tiền phát ra tiếng kêu kết hợp với những động tác lên xuống, xoay người nhịp nhàng uyển chuyển. Trước đây, điệu múa Sênh tiền được người Mông biểu diễn chủ yếu trong đám ma, tuy nhiên theo thời gian, cùng với sự giao lưu và phát triển của văn hóa ngày nay, điệu múa Sênh tiền đã được biểu diễn trong các lễ hội đầu xuân hay những hội diễn văn hóa văn nghệ của tỉnh hoặc huyện tổ chức. Nét đẹp của Sênh tiền là sự kết hợp hài hòa, nhịp nhàng giữa các động tác nhảy múa và sự độc đáo của gậy Sênh tiền. Những yếu tố này phối hợp và hòa trộn với nhau đã tạo ra một điệu múa độc đáo riêng có của người Mông.

Chị Vàng Thị Hoa, thành viên đội văn nghệ ở thôn Khuẩy Khít (xã Kiến Thiết, huyện Yên Sơn) cho biết, nghe người cao tuổi kể lại, ngày xưa trong dịp lễ hội chỉ có múa khèn, thấy đơn điệu quá, các cụ mới chế ra cây gậy tiền này để múa kèm theo, nó là cái đặc sắc của dân tộc mình. Những dịp như lễ hội, vui xuân hay có người mất thì múa Sênh tiền đi theo đoàn với đội múa khèn, nhưng biểu diễn riêng không lẫn với đội múa khèn...

Loại nhạc cụ được sử dụng trong điệu múa Sênh tiền là một cây gậy làm bằng một đoạn trúc hoặc tre có đường kính từ 5 đến 7 cm, dài từ 1 đến 1,2 m và được chia làm bốn khấu, trong đó có ba khấu được đục lỗ ở giữa để xâu đồng xu vào. Khấu còn lại nằm ở khúc thứ hai không đục lỗ để người múa khi biểu diễn cầm vào; trong mỗi một khấu đục lỗ lại được chia làm bốn dãy đồng xu, mỗi dãy có từ bốn đến sáu đồng xu hợp lại. Ở hai đầu chiếc gậy được buộc một túm chỉ với các mầu xanh, đỏ, tím, vàng... để trang trí cho cây gậy đẹp hơn khi biểu diễn và hai chùm dây này chính là điểm nhấn để tạo sự mềm mại và uyển chuyển cho người múa.

Phó Chủ tịch UBND xã Kiến Thiết (huyện Yên Sơn) Lê Thế Hưng cho biết, ngày nay, đời sống của đồng bào các dân tộc trong xã đã bớt khó khăn nhiều, cho nên việc sưu tầm, truyền dạy những nét văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc nói chung và múa Sênh tiền của dân tộc Mông nói riêng đang được các thế hệ người cao tuổi nơi đây chú trọng gìn giữ và phát huy để những nét văn hóa tinh hoa của dân tộc mình không bị mai một.